Rzecznik Akademicki (Academic Ombudsman) to osoba, do której można się zgłosić w każdej sprawie dotyczącej funkcjonowania Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej w Łodzi. Rzecznik jest jednoosobowym organem AHE w Łodzi powołanym do ochrony praw i interesów społeczności akademickiej, a także przestrzegania standardów etycznych.
W szczególności zadaniem Rzecznika Akademickiego jest polubowne rozwiązywanie sporów pomiędzy studentami, doktorantami i pracownikami AHE w Łodzi. Rzecznik Akademicki w swoim działaniu opiera się na zasadach etycznych oraz standardach działania przyjętych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Ombudsmanów (International Ombudsman Association (IOA).
Rzecznik kieruje się zasadami poufności, bezstronności, neutralności i niezależności, oznacza to, że:
- Informacje przekazywane Rzecznikowi oraz tożsamość jego „klientów” są poufne. Warunkiem podjęcia zewnętrznej interwencji przez ombudsmana jest pisemna zgoda osoby zainteresowanej. Poufność jest zasadą na jakiej opiera się działanie ombudsmana i może zostać naruszona jedynie w przypadku zaistnienia bezpośrednio zagrażającego niebezpieczeństwa lub ryzyka wyrządzenia poważnej szkody.
- Rzecznik działa niezależnie od struktur uniwersyteckich i podlega władzom uczelni jedynie w obszarze budżetowym i administracyjnym. Ombudsman ma dostęp do ludzi i informacji istotnych w sprawie, niezmiennie dbając przy tym o zachowanie zasady poufności.
- W danej sprawie ombudsman nie staje po stronie studenta, bądź uniwersytetu, lecz jest rzecznikiem sprawiedliwego rozstrzygnięcia sporu. Nie czerpie też osobistych korzyści ze znalezienia rozwiązania danego problemu. Rzecznik unika sytuacji, w których mógłby mieć miejsce konflikt interesów.
- Rzecznik nie występuje jako uczestnik działających na uczelni sformalizowanych procedur administracyjnych lub sądowych, może natomiast prowadzić nieformalne postępowanie wyjaśniające. Kontakt z ombudsmanem ma charakter dobrowolny i ma miejsce wówczas, kiedy dana osoba uzna to za wskazane.
Zadania Rzecznika Akademickiego:
- stoi na straży przestrzegania zasad wolności akademickiej oraz standardów etycznych w pracy naukowej oraz dydaktycznej,
- dąży do polubownego rozwiązywania konfliktów i sporów pomiędzy pracownikami uczelni, a także pomiędzy pracownikami a organami i administracją uniwersytetu,
- z własnej inicjatywy lub na wniosek pracownika włącza się w sprawy, gdy w jego ocenie wymaga tego interes wspólnoty uniwersytetu lub gdy pracownik lub grupa pracowników czuje się krzywdzona, mobbingowana, molestowana, dyskryminowana bądź w inny sposób niewłaściwie traktowana,
- w zakresie przyznanych mu kompetencji sprawuje kontrolę nad aktami, decyzjami i uchwałami wydawanymi w uniwersytecie.
Jak działa Rzecznik Akademicki?
Rzecznik może pomóc rozwiązać konflikt poprzez jego staranne wyjaśnienie oraz ułatwienie zbudowania porozumienia – na etapie poprzedzającym arbitralne, władcze decyzje lub spory o charakterze sądowym. Wiele konfliktów w takiej fazie udaje się zażegnać poprzez rozmowę zwaśnionych stron i dokładne ustalenie natury oraz przyczyny sporu. Rzecznik dysponuje różnorodnymi środkami przeciwdziałania konfliktom, np. facylitacją i mediacją.
Kontakt do Rzecznika Akademickiego AHE w Łodzi
dr Oktawia Braniewicz-Zaorska, e-mail: obraniewicz@ahe.lodz.pl
Osoby zainteresowane kwestiami etycznymi odsyłamy do wybranych kodeksów i przewodników dotyczących etyki w badaniach naukowych:
- ALLEA 2013 – Ethics Education in Science (ALLEA - ALL European Academies);
- ALLEA 2017 – The European Code of Conduct for Research Integrity;
- EC 2017 – Research & Innovation Ethics (EU - The European Commission);
- EUI 2013 – Code of Ethics in Academic Research (EUI - The European University Institute);
- IAU-MCO 2012 – Guidelines for an Institutional Code of Ethics in Higher Education (IAU-MCO - The International Association of Universities and the Magna Charta Observatory);
- KE 2006 – Europejska Karta Naukowca + Kodeks postępowania przy rekrutacji pracowników naukowych;
- KRASP 2007 – Dobre praktyki w szkołach wyższych;
- MNiSW 2011 – Dobre praktyki w procedurach recenzyjnych w nauce;
- MNiSW 2012 – Rzetelność w badaniach naukowych oraz poszanowanie własności intelektualnej;
- MR & MNiSW 2019 – Deklaracja społecznej odpowiedzialności uczelni;
- NAS 2009 – On being a scientist. A Guide to Responsible Conduct in Research (NAS - National Academy of Sciences - wspólnie z National Academy of Engineering (US) and Institute of Medicine (US) Committee on Science, Engineering, and Public Policy, USA);
- PAN 2017 – Kodeks etyki pracownika naukowego;
- UNESCO 2017 – Ethics of Science and Technology (UNESCO - United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization).